Il    dall'occurrenza ...

 

... e la prevista en La Quotidiana dils 2 da matg 2019

Venderdis, ils 3 da matg 2019 …

… ein exact 23 persunas seradunadas per schar reviver regurdientschas dil temps da scola e quei en in ambient quasi famigliar, signaus dad interess vicendeivel, d'allertadad ed aviartadad. Ina regurdientscha ha svegliau l'autra. Ei ha dau ordlunder ina cadeina preziusa cun curals da tuttas colurs, in alfabet da historias dad A tochen Z. A ha tradiu gia all'entschatta daco ch'el seigi daventaus milliunari ... Siu scolast dalla primara a Cuera devi mintgamai 20 avon las 12 in franc ad ina scolara ni ad in scolar e quel vevi lu dad ir al kiosk a cumprar per il scolast la Neue Bündner Zeitung ed in pac cigarettas. Tut ensemen custavi 95 raps. Tschun raps astgava il scolar salvar. Ed el – A – hagi era giu la cuida enqualga d'astgar far la cummissiun. B ha raquintau dil sulet maletg ch'ella sappi seregurdar ch'ella hagi fatg en scola: ina lieur. Ei hagi dau ina buna nota persuenter. Mo la gronda part dil maletg vevi il scolast fatg e buc ella. C ha prelegiu in concept cul tetel "Nies muvel" ed ha exprimiu en quei connex siu grond respect viers ses geniturs ch'hagien tratg si ina famiglia da quater affons cun in muvel dad otg tgaus. Mintga vacca, gie mintga mugia era menziunada cun num el concept – ed il taur veva num "Tranmp".

D ha raquintau ch'el hagi giu da far el giug da Nadal la rolla da s. Giusep. Mo Maria hagi buca saviu il text e perquei hagi el sticlau ella suenter il teater. In vischin da Ruschein hagi viu quei ed hagi remarcau: "Jeu savevel buc che Giusep e Maria hagien dau fridas in a l'auter." E ha schau vegnir endamen en connex cun teater da scola che ella hagi astgau far la rolla dalla Rosa da spinas, pia la princessa – e quei vegni ella maina ad emblidar. F ha tradiu che siu frar stuevi adina star anavos suenter ductrina perquei ch'el vevi buc empriu. Perquei hagi siu frar scumandau ad ella dad ir a casa immediat suenter scola. Lur mumma hagi onns alla liunga cartiu che l'instrucziun religiusa mondi semplamein pli gitg. G era vegnida cun in text da Pader Maurus Carnot ed ha legiu e per part recitau ordado entir ed entratg "Dil graun al paun", ina poesia che buobs e mattatschas da sia classa vevan giu da presentar alla fin dalla scola per ils geniturs. H, I, K, ed L ein seregurdai co quei era dad ir a scola tier igl agen bab (nuota schi flot) ed M ha recaltgau risadas cu el ha schau reviver ina scena nua ch'igl augsegner leva saver da ductrina nua che Jesus mavi cura ch'el eri a Kapernaum. La risposta ch'igl augsegner leva udir era: El Tempel. Mo cunquei che negin ha schau dar el tgau quei ha igl augsegner gidau: El T..., el T..., el Te..... Finalmein ha in scolar teniu si det e getg: El Tessin. Perfin igl augsegner hagi pudiu rir da cor. Dus temas ein ì sco fils cotschens tras la sera. Primo: Tazzas, ina cul fest ni cun in cudisch giu pil tgau ed ina entuorn las ureglias s'udeva tier il repertoire da bein enqual plevon e scolast. Secundo: La scola e la veta religiusa mavan quasi maun en maun. La messa quotidiana ed il rusari mintga sera eran "obligatorics" e schiglioc dev'ei in castitg. N ha raquintau ch'ella e sias soras erien meinsvart a Ruschein tier la tatta. Igl emprem eri ei dad ir tier igl augsegner a dumandar en tgei baun en baselgia ch'ellas hagien dad ir. E lu devi ei in dresscode rigurus per las mattatschas: mongias tochen giu tier il cumbel e soccas tochen si sut ils schanugls. Ils ventrels stuevan esser curclai.

O ch'ei ida a scola el cantun Berna ha raquintau dad in conscolar buglialatg che hagi bia gadas stuiu pitir pervia da fridas e remarcas da tschels scolars. El seigi mai vegnius allas sentupada da classa pli tard. Mo inaga hagi el getg: "Vegni vus suenter la sentupada tier mei, jeu hai numnadamein natalezi quei gi". Ella e zacons seigien ir e cun schar reviver temps vargai seigien els seperstgisai tier lur conscolar. Mo ella deploreschi aunc oz ch'ei seigien sedepurtai d'affon en quella moda. P ch'ei ida a scola el Grischun talian ha tradiu che en la sisavla levi ella maridar il scolast, mo la secundara levi ella buc far, ella eri ina cumadeivla. Siu bab hagi mo getg: emprova. Buc plaid dapli. Ed ella seigi stada leda pli tard per quei sempel cussegl. Q ha manegiau ch'ella vesi aunc oz avon ella ils bellezia carnets da scola cun entiras linigas dad As e Bs. E pli tard en tudestg eri ei da scriver x-gadas il plaid Mutter aschia ch'ella hagi teniu endamen per si'entira veta che quei seigi cun dus Ts. R ha palesau dad ina cattavegna ualti masegira: El ed aunc dus auters buobs hagien siglientau crappa cun dinamit il gi da Perdanonza. Per cletg hagi quei buca priu ina nauscha fin, abstrahau dil fatg ch'ei hagien survegniu in suentermiezgi arrest dil scolast, mintgin en in'autra stanza. S ha saviu da "La pugniera" quasi tut las strofas e bein enqual el publicum ha recitau cun el passaschas sco "quescha tgeu ti paterliera, mia steila ei pugniera". Ed igl ei iu vinavon cun T U V W X Y. Suenter bunas 90 minutas ei la sera ida a fin. Cun ina reha raccolta da historias vividas e seregurdadas danovamein.